Belgische bouwbedrijven herstructureren massaal
Ondernemers zoeken liquiditeit en efficiëntie in uitdagende markt
De Belgische bouwsector staat zwaar onder druk. De afgelopen jaren zijn de materiaalkosten sterk gestegen, de rente blijft hoog en ook de energiefactuur woog lang door op de marges. Hoewel het recente begrotingsakkoord aangeeft dat de energieprijzen in 2026 wellicht wat zullen normaliseren, blijven de totale kosten voor bouwbedrijven uitzonderlijk hoog. Daarbovenop werden verschillende renovatiepremies en subsidies afgebouwd, wat de investeringen in renovatieprojecten doet terugvallen.
9,5% meer kavels aangeboden dan in dezelfde periode vorig jaar
Volgens bouwfederatie Embuild bevindt de sector zich in een structurele stagnatie die minstens tot 2026 aanhoudt. Veel aannemers en bouwbedrijven zien hun orderboek langzaam slinken en worden gedwongen hun activiteiten te herstructureren of zelfs te stoppen. Dat beeld wordt bevestigd door cijfers van Troostwijk Auctions: in de eerste negen maanden van 2025 werden in de bouwsector 9,5% meer kavels aangeboden dan in dezelfde periode vorig jaar.
Marges onder druk, personeel blijft schaars
De druk op de marges komt niet alleen door de kostenstijgingen. De aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt zorgt ervoor dat goed geschoolde vakmensen vinden én houden een uitdaging blijft. Daardoor staan ondernemers steeds vaker voor een moeilijke keuze: inkrimpen, tijdelijk stilleggen of investeren in automatisering — iets wat niet voor iedereen haalbaar is in de huidige economische context.
“2025 is een lastig jaar voor veel bouwondernemers,” zegt Pieter Germeys, accountmanager bij Troostwijk Auctions. “Ze worden geconfronteerd met stijgende kosten en dalende opdrachten. Er wordt wel een vorm van herstel verwacht, ook wat betreft de hoge kosten zoals energieprijzen, maar veel ondernemers kunnen daar niet op wachten. Herstructureren is dan soms onvermijdelijk, en in dat proces worden online veilingen steeds vaker als strategisch instrument ingezet.”
Ook sectorfederatie Embuild bevestigt dat de situatie al langere tijd bijzonder uitdagend is. "Sinds 2022 gaat de bouw- en installatiesector niet meer vooruit. Daar zal in 2025 geen verandering in komen, zo blijkt uit de conjunctuurvooruitzichten van Embuild. We hebben te maken met een lange periode van stagnatie. Het is met andere woorden hard werken voor weinig resultaat. Verschillende factoren spelen daarbij een rol: de gestegen prijzen van bouwmaterialen en de rentestijgingen (ook al is de rente sinds een jaar opnieuw stabiel) zorgden voor een hogere bouwkost, terwijl ook het vergunningsproces complexer wordt en de duurzaamheidsnormen strenger. Jammer genoeg zit er voor 2026 geen beterschap aan te komen," aldus Niko Demeester, CEO van bouwfederatie Embuild.
Investeren in nieuwe machines
Werner De Lie, ondernemer binnen telecom-infrastructuur, ziet dezelfde evolutie. “In onze niche zorgen wijzigingen in overheidsplannen ervoor dat verschillende telecomoperatoren nauwer moeten samenwerken. Daardoor ontstond plots een gezamenlijk overschot aan materieel.” Hij koos bewust voor een online veiling. “De interesse was groot, wat duidelijk werd uit de vele biedingen. Het vrijgekomen kapitaal investeren we nu in machines die beter aansluiten bij de veranderende marktomstandigheden.”
Steeds meer ondernemers kiezen er zélf voor om activa te verkopen. Niet omdat ze moeten, maar omdat ze vooruit willen en zich willen aanpassen aan veranderende omstandigheden
Cijfers tonen sterke groei van veilingen
Veilen is vandaag een bewuste strategische keuze voor veel bedrijven. Ze gebruiken online platformen om kapitaal vrij te maken, hun machinepark te vernieuwen of overtollige voorraden te verkopen.
De cijfers van Troostwijk Auctions bevestigen de trend. In de eerste negen maanden van 2025 steeg het aantal verkochte kavels in de bouwsector met 9,5% tegenover dezelfde periode in 2024. Het aantal biedingen nam zelfs toe met 85,9%, wat wijst op zowel een groeiend aanbod als een sterk stijgende interesse vanuit de markt. Ook het aandeel vrijwillige veilingen nam toe met 21,9%. Steeds meer ondernemers kiezen er zélf voor om activa te verkopen. Niet omdat ze moeten, maar omdat ze vooruit willen en zich willen aanpassen aan veranderende omstandigheden.
Veilen van hoogwaardige machines neemt toe
Niet alleen het aantal kavels stijgt, ook de waarde ervan. De gemiddelde kavelwaarde verdubbelde bijna tot 1.113 euro.
“Waar vroeger vooral kleiner gereedschap werd aangeboden, zien we nu steeds vaker hoogwaardige machines,” zegt Germeys. “Dat toont aan dat online veilen voor veel bedrijven een volwassen onderdeel van hun strategie is geworden.”
De nood aan liquiditeit blijft een belangrijke factor. Bedrijven verkopen niet enkel zware machines, maar ook voorraden zoals isolatieplaten, verwarmingsleidingen, radiatoren en klein materiaal. Mede dankzij de internationale belangstelling worden deze kavels vaak snel verkocht.
Duurzaamheid en efficiëntie als hefboom
De Belgische bouwmarkt bevindt zich in een periode van heroriëntatie. Minder subsidies, blijvende loon- en financieringskosten en een voorzichtig investeringsklimaat dwingen ondernemers creatief te zijn. Wie zijn bedrijfsvoering tijdig bijstuurt en digitale platformen zoals online veilingen slim inzet, kan zich beter wapenen tegen de onzekerheid.
“De sector is duidelijk in transitie,” besluit Germeys. “Door machines een tweede leven te geven creëren ondernemers niet alleen financiële ademruimte, maar dragen ze ook bij aan een circulaire economie. Belgische machines vinden vlot hun weg naar onder meer Noord-Afrika en Oost-Europa, waar budgetten kleiner zijn en tweedehandsmateriaal erg gegeerd is.
"Ook onderdelen van oudere modellen blijven populair voor onderhoud. Dat verlengt de levensduur van bestaande machines en vermindert de milieu-impact van nieuwe productie. In een periode waarin elke euro telt, bewijst dit dat efficiëntie en duurzaamheid perfect samengaan.”
